
Herinneringen
Al jaren was ik van plan mijn herinneringen vast te leggen, maar vandaag moet er dan eindelijk eens een begin mee gemaakt worden. Er zijn zo van die dagen waarvan je weet dat ze een mijlpaal zijn. Feitelijk wilde ik wachten tot mijn 65ste verjaardag, maar wie weet of het dan al niet te laat is. Vandaag is Folkert in militaire dienst gegaan, en dat betekent dat het begin van de desintegratie van de familie begonnen is. Een nieuwe epoche is begonnen, en ik ben me ervan bewust dat het de laatste is. In ieder mens leeft een onbewuste drang naar onsterfelijkheid. En die onsterfelijkheid kan hij alleen bereiken door zijn gedachten op een volgende generatie over te dragen.
Die onsterfelijkheid is overigens voor mij een vaststaand feit. Maar het is niet mogelijk om na de dood gedachten te communiceren. Dat moet tijdig gebeuren, mondeling en schriftelijk. Alles wat ik van mijn familie weet heb ik ervaren door uitlatingen van en gesprekken met mijn ouders. In bijna alle gevallen ben ik de enige die er nog iets van weet en die de historie door kan geven. Maar gesprekken schijnen tegenwoordig niet meer mogelijk te zijn. Laat ik ze dan op schrift fixeren. Niet als een auto-biographie, maar opdat misschien een der kinderen ze later zal lezen, en iets van mijn persoonlijkheid en van die van degenen die er niet meer zijn behouden zal blijven.
Herinneringen is een woord dat steeds misverstaan wordt. Het is al een Chinese doos, waar weer een kleine doos in zit, en zo door, tot de kern bereikt is. Herinneringen zijn precies als een droom. Je wordt wakker en leeft een moment volkomen in de sfeer van die droom, die zo reëel kan zijn dat hij echter is dan het leven. Maar die sfeer vervliegt na enkele ogenblikken, en, dan is de droom vergeten. Tenzij je de droom vertelt, aan iemand anders, of aan jezelf. Je concretiseert hem, brengt hem in woorden. Dan is de sfeer onherroepelijk weg, het onderbewuste is bewust geworden. Je kunt je die droom dan je leven 'herinneren', maar je voelt en beleeft hem niet meer. Het is als een vlinder die gevangen en opgezet is. Hij is permanent geworden, maar morsdood.
De werkelijke herinneringen zijn in het onderbewustzijn. Daar komen ze in vlagen uit opgestegen. Ik heb dat op de merkwaardigste momenten. Een daarvan is als ik automatisch iets doe waarbij alleen de helft van mijn gedachten nodig zijn. Bijvoorbeeld als ik patience speel. Plotseling komt dan zo'n directe herinnering naar boven, soms iets waar ik geen jaren aan gedacht heb. Ik 'voel' dan dat moment, of ik door een tijdmachine terug geplaatst ben.
Nog beter dan de Chinese doos kan ik herinneringen beschrijven, als de spiegelgalerij van de ouderwetse kermis. Je kijkt in de spiegel, en daarin zie je het spiegelbeeld van dat spiegelbeeld, en zo tot in het oneindige door. De echte herinnering is het eerste spiegelbeeld, maar daarna herinner je je dat je je iets herinnerd hebt, en dan weet je je dat te herinneren, tot alles zo uit de zoveelste hand is dat het je weinig meer doet.
Dromen en herinneringen kunnen alleen voortbestaan door ze te doden, ze in woorden te concretiseren. Het is de enige manier om ze aan anderen mee te delen. En dat gaat alleen uiterst gebrekkig. Want onze gedachten zijn alle anders. Het eenvoudigste woord wekt bij ieder van ons een ander beeld op. Wij zijn allemaal toneelregisseurs met onze eigen decors en rekwisieten. Als ik 'kasteel' zeg zal ieder daarbij een volkomen ander gebouw zien: de een Versailles, de ander het Muiderslot. En veel herinneringen zijn niet in woorden uit te drukken. Zo heb ik levendige herinneringen aan bepaalde jaren. Ik ben bijzonder tijdbewust. Ieder jaar, vooral die van mijn jeugd, heeft voor mij een eigen aroma, een eigen geur, een eigen 'ik weet niet wat' dat ik VOEL, maar niet onder woorden kan brengen. Een jaar als 1923 is voor mij totaal anders dan 1922 of 1924. Het is eenvoudig een andere era. Later worden de epochen langer, zo als alles in het leven vlugger gaat en de tijd korter duurt. Eén jaar uit mijn jeugd staat gelijk met tien van later. Maar toch, als ik een film zie die in een bepaalde tijd heet te spelen die ik zelf beleefde merk in direct dat het 'gevoel' van die tijd ontbreekt. Ik voel het zelfs als het een tijd is die ik niet beleefde. Voor meer...
ga naar https://www.herinneringen-leo-riemens.webnode.nl